داکت اسپلیت Ducted Split Air Conditioning

داکت اسپلیت چیست ؟

دستگاه داکت اسپلیت (Ducted Split) واژه‌ای است که بسیاری از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان برای اسپلیت‌های کانالی مورداستفاده قرار می‌دهند که امروزه یکی از پرکاربردترین دستگاه‌های تهویه‌مطبوع جهت سرمایش و گرمایش در کاشانه‌های مسکونی و تجاری محسوب می‌گردد. دستگاه اسپلیت کانالی می‌تواند به‌خوبی باتوجه‌به ظرفیت انتخابی هوای سرد در تابستان و هوای گرم موردنیاز در زمستان را برای واحد آپارتمان یا مکان موردنظر تامین نمایید، انتقال هوای سردوگرم توسط شبکه کانال‌کشی که در سقف کاذب اجرا می‌شود به‌وسیله یونیت داخلی این دستگاه امکان‌پذیر هست. شما می‌توانید دمای هوا را با استفاده از ترموستات دیواری به‌راحتی واپایش نمایید و توسط داکت اسپلیت هوای کلیه فضاهای آپارتمان را به‌دلخواه تنظیم کنید.

اجزا و قطعات داکت اسپلیت :

داکت اسپلیت از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل یک یونیت داخلی (هواساز) و یک یونیت خارجی (کندانسور هوایی) هست، این دو بخش توسط لوله مسی به یکدیگر متصل شده و به همین وسیله هوای سرد را برای توزیع ایجاد و منتقل می‌کنند. جهت گرمایش نیز یک کویل مجزا در یونیت داخلی تعبیه می‌گردد که از طریق اتصال به آب گرم ساختمان قادر خواهد بود هوای گرم موردنیاز را تامین نماید. البته قسمت‌های فرعی دیگری در این دستگاه وجود دارد؛ مانند کانال‌های داخلی و دریچه‌های انتقال هوا در سقف، لوله مسی حاوی مبرد و متصل‌کننده کندانسور به اواپراتور، ترموستات دیواری برای تنظیم دما و دور موتور و فن یونیت داخلی .
 مراحل ایجاد برودت در داکت اسپیلت به این صورت است که در کندانسور داکت اسپلیت یا همان یونیت خارجی گاز مبرد خنک می‌شود و از طریق لوله مسی به شیر انبساطی (expantion valve) و از آنجا به‌صورت گاز مبرد و آماده جذب گرمای محیط به کویل یونیت داخلی داکت اسپلیت منتقل می‌گردد. در یونیت داخلی گرما توسط کویل مربوطه جذب شده و موجب سرمایش هوا می‌گردد و سپس هوای سرد شده از طریق فن یونیت داخلی، توسط کانال‌های هوا در قسمت‌ها مختلف توزیع می‌گردد.

اجزای یونیت خارجی داکت اسپلیت (کندانسور) به 4 بخش تقسیم می شوند:

1-کمپرسور اسکرال یا روتاری که این قسمت وظیفه متراکم‌کردن و افزایش فشار و دمای مبرد را به عهده دارد. گاز مبرد بعد از متراکم شدن به کندانسور هدایت می‌شود.
 2- کویل مسی یا کندانسور هوا خنک که در واقع نوعی مبدل حرارتی است که باعث کاهش دمای مبرد و تبدیل آن از حالت گاز به مایع می‌شود.
 3-لوله مویین یا شیر انبساط، این قسمت وظیفه کاهش فشار مبرد را داد. مبرد پس از عبور از شیر منبسط به‌صورت مایع و با دمای بسیار پایین وارد اواپراتور یونیت داخلی می‌گردد.
 4-شیر چهارطرفه برای معکوس کردن حالت سرمایش و گرمایش که در داکت اسپلیت‌های دومنظوره تعبیه می‌شود.

اجزا و قطعات یونیت داخلی (اواپراتور) نیز به 3 بخش تقسیم میشوند:

1- اواپراتور که گاز مبرد در آن جریان دارد، این قسمت حرارت محیط را گرفته و به مبرد منتقل می‌نماید و همین امر موجب تغیر حالت مبرد از گاز به مایع می‌شود و پس از جذب گرما مجدد به کمپرسور ارسال می‌شود.
 2- فن و الکتروموتور که موجب گردش هوا درون یونیت و کانال‌های انتقال هوا می‌شود.
 3- فیلتر هوا که در قسمت مکش نصب و موجب تمیزشدن هوای ورودی به فن می‌شود که این امر موجب فیلتر شدن و پاک‌سازی هوای داخلی نیز می‌شود.

دیگر مطالب مفید سایت برای مطالعه:

برج خنک کننده فایبر گلاس 

هواساز آپارتمانی یا زنت

نحوه کار داکت اسپلیت :

اگر بخواهید به طور ساده نحوه کار داکت اسپلیت را توضیح دهیم می‌توانیم بگوییم که عملکرد کلی داکت اسپیلت بسیار شبیه کولرگازی (اسپلیت) است با این تفاوت که بجای یک پنل دیواری و روکار از یک دستگاه مرکزی قوی‌تر و توکار استفاده می‌شود که از طریق اتصال به کانال و دریچه‌های هوا موجب توزیع یکنواخت هوای سردوگرم می‌شود. البته این در ارتباط با یونیت داخلی است و سیستم کندانسور خارجی چندان تفاوتی ندارد.
 برای آگاهی بیشتر از نحوه کار داکت اسپلیت باید در ابتدا بدانید که این دستگاه در سه نوع مختلف قابل طراحی و ساخت است.

1-داکت اسپلیت دو منظوره‌ سرمایشی و گرمایشی

در این نوع اسپلیت کانالی، سرمایش و گرمایش محیط تهویه شونده از طریق مصرف انرژی الکتریکی و دو یونیت داخلی و خارجی تامین می‌شود. در قسمت برودتی و سرمایش این دستگاه گاز مبرد در کمپرسور متراکم شده و بعد از گذشتن از کندانسور به‌صورت مایع سرد به اواپراتور یونیت داخلی منتقل می‌شود و با جذب حرارت محیط و از طریق جریان هوای فن باعث ایجاد هوای سرد می‌شود. هوای سرد شده از طریق شبکه کانال‌کشی در سقف کاذب به قسمت‌های مختلف منتقل شده و از دریچه هوا به فضای داخلی اتاق تزریق می‌شود.
 باید بدانید که در واقع در حالت گرمایش داکت اسپلیت موقعیت قرارگیری و عملکردی کندانسور و اواپراتور در سیکل تبرید جابه‌جا می‌شود. به حالت گرمایش داکت اسپلیت هیت پمپ یا پمپ حرارتی نیز گفته می‌شود. در این حالت جهت چرخش مبرد به‌واسطه شیر چهارطرفه (شیر معکوس) بلعکس می‌گردد. به این صورت که فشار و دمای مبرد در کمپرسور افزایش می‌یابد و بعد از آن توسط شیر چهارراهی و لوله مسی به یونیت داخلی منتقل می‌گردد و در آنجا از طریق انتقال حرارت به محیط تهویه شونده موجب گرمایش محیط و سردشدن مبرد می‌شود که از حالت گاز به مایع تغیر فاز می‌دهد.
 پس از عبور مبرد از شیر انبساط، فشار مبرد کم می‌شود و به سمت یونیت خارجی هدایت می‌گردد. در مبدل حرارتی یونیت خارجی، دمای مبرد با جذب حرارت محیط بیرون، افزایش‌یافته و مجدداً از حالت مایع به گاز تبدیل می‌گردد. این سیکل به طور مدام تکرار می‌شود.

2-داکت اسپلیت تک منظوره ( سرمایشی)

نحوه عملکرد داکت اسپلیت سرمایش مشابه سیکل سرمایش مدل قبلی می باشد که در بالا توضیح دادیم با این تفاوت که دیگر شیر چهار طرفه در این دستگاه وجود ندارد.

3-داکت اسپلیت سرمایشی به همراه کویل آب گرم

در این نوع از داکت اسپلیت‌ها از یک کویل گرمایشی مجزا برای دستگاه گرمایش استفاده می‌گردد که به سیستم لوله‌کشی آب گرم متصل می‌شود. در این حالت کویل گرمایشی از طریق آب پکیج یا موتورخانه تغذیه می‌شود و به‌واسطه جریان هوای که با چرخش فن داخلی یونیت ایجاد می‌شود و عبور از روی کویل موجب تولید و توزیع هوای گرم موردنیاز می‌شود. در واقع در این حال دستگاه مانند یک فن کویل سقفی کار می‌کند و تنها مصرف برق موردنیاز مربوط به چرخش فن است که موجب کاهش مصرف برق در فصل زمستان نیز می‌شود.

داکت اسپلیت های اینورتر (Inverter):

این نوع از اسپلیت‌های کانالی از مصرف برق خیلی کم‌برخوردار هستند و علت آن دستگاه هوشمند بکار رفته در کمپرسورهای دستگاه است. کمپرسورهای داکت اسپلیت اینورتر باتوجه‌به نیاز مصرف‌کننده، دور موتور را به‌صورت خودکار و اتوماتیک کم‌وزیاد می‌نماید و متناسب با دمای مدنظر با دور مناسب کار می‌کند؛ ولی کمپرسور موجود در اسپیلت‌های کانالی معمولی به‌صورت دور ثابت و یکنواخت کار می‌کنند و به همین خاطر مصرف برق ثابت و نسبتاً بالای دارند. 
 ظرفیت و واحد اندازه‌گیری داکت اسپلیت بی تی یو بر ساعت (BTU/h) می‌باشد. میزان سرمایش باتوجه‌به همین واحد مشخص می‌گردد هر چه بی تی یو بیشتر باشد سرمایش دستگاه بیشتر می‌شود. برای محاسبه بار سرمایشی بر حسب تن می‌توان از ضریب تبدیل استفاده کرد که در آن صورت هر یک تن تبرید برابر است با 12000 بی تی یو (12000btu) است.
 شما می‌توانید در یک محیط یک‌پارچه بجای استفاده از چندین کولرگازی از یک دستگاه اسپلیت کانالی استفاده نمایید و از طریق کانال‌کشی قسمت‌های مختلف را به دمای موردنظر برسانید.

چگونگی عملکرد سیستم گرمایش داکت اسپلیت :

در ارتباط با میزان تولید گرمای این دستگاه می‌توان گفت که برای استفاده در مناطق نسبتاً گرم می‌شود از همین دستگاه به طور واحد برای گرمایش استفاده کرد و مشکلی وجود ندارد. ولی در مناطقی کوهستانی و سردسیر که سرمای زمستان بیشتر است می‌توان از دستگاه‌های گرمایش مکمل مانند بخاری گازی و هیتر برقی استفاده نمود، البته در مواردی نیز می‌توان از یک کویل مجزا در یونیت داخلی (اواپراتور) استفاده نمود تا از طریق اتصال به پکیج آب گرم و گردش آب گرم درون کویل و از طریق وزش باد به‌وسیله فن دستگاه هوای گرم بیشتری تولید نمود.

تفاوت داکت اسپلیت و کولر گازی :

 این دو دستگاه تقریباً شبیه به هم هستند و در مورد سیستم تولید سرمایش هر دو دستگاه با بهره‌گیری از یونیت خارجی، منبع ایجاد سرمای موردنیاز را تامین می‌نماید و از طریق لوله مسی به یونیت داخلی ارسال می‌کنند. ولی دررابطه‌با یونیت داخلی یا اواپراتور این دو دستگاه با هم متفاوت هستند. داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی در زیر سقف کاذب نصب می‌شود و شما می‌توانید از طریق لوله‌خرطومی هوا یا شبکه کانال‌کشی، هوا را به قسمت‌های مختلف بفرستد. ولی در کولرگازی یونیت یا پنل داخلی به‌صورت روکار بوده و معمولاً به دیوار نصب می‌گردد.
 همچنین دستگاه گرمایش کولرگازی به‌وسیله نیروی برق‌کار می‌کند؛ اما در اسپلیت کانالی از یک کویل گرمایش که به آب گرم ساختمان متصل شده استفاده می‌شود. به همین علت هزینه برق مصرفی نسبتاً کمتری دارد. تفاوت دیگر این است که داکت اسپلیت‌ها برای فضای بزرگ‌تر به‌راحتی قابل‌استفاده هستند؛ ولی کولرهای گازی محدودیت دارند و فضای بزرگ را نمی‌توانند به‌خوبی گرم و سرد کنند و برای این منظور باید از چند کولرگازی برای مکان‌های بزرگ استفاده نمود.

مزایای داکت اسپلیت :

در خصوص مزیت این دستگاه نسبت به نمونه‌های مشابه می‌توان چند مورد اصلی را عنوان کرد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. داکت اسپلیت به‌نوعی استقلال کامل دارد و به طور مجزا می‌تواند سرمایش و گرمایش موردنیاز را تامین نماید. باتوجه‌به توزیع هوا از طریق کانال‌کشی می‌توان هوای گرم و سرد یکنواختی را در محیط ایجاد کرد. قیمت داکت اسپلیت نسبتاً مناسب است و هزینه پایین راه‌اندازی در مقایسه با دستگاه‌های مشابه مانند چیلر و مینی چیلر از دیگر مزایای اصلی این دستگاه است که برای کارفرمایان و پیمانکاران بسیار مهم است.
 تامین هوای تازه و البته سیستم فیلتراسیون موجب تامین هوای باکیفیت با دمای مناسب را فراهم می‌کند که رضایت‌مندی مصرف‌کننده را در پی دارد. داکت اسپلیت کانالی قابلیت طراحی و کارکرد در دمای کاری 10- درجه تا 45+ درجه را دارد. همچنین به‌خاطر استفاده از هوای برگشتی در این تجهیز مصرف انرژی تا 30درصد کاهش می‌یابد.

معایب داکت اسپلیت :

در خصوص معایب این دستگاه می‌توان گفت که داکت اسپیلت امکان کنترل چندمنطقه‌ای یا زوم را ندارد؛ یعنی شما با استارت و روشن‌کردن دستگاه به‌صورت یکپارچه دمای تمام محیط (اتاق‌ها، راهرو، سالن و...) را واپایش می‌کنید و کنترل دما در اتاق‌های مختلف به‌صورت مجزا امکان ندارد. به همین خاطر برای مکان‌های که نیاز به دماهای مختلف در قسمت‌های متفاوت دارد مناسب نمی‌باشد. مورد دیگر که به آن می‌شود اشاره نمود مصرف برق بیشتر نسبت به سردکن و مینی چیلر می‌باشد، البته نسبت به کولرگازی مصرف برق کمتری دارد. میزان صدای یونیت داخلی به‌خاطر استفاده از فن‌های نسبتاً قوی می‌تواند در مکان‌های کوچک که نیاز به سکوت بیشتری دارند مشکل‌ساز شود و عدم رضایت مصرف‌کننده را در پی داشته باشد.

قیمت داکت اسپلیت : 

معمولاً قبل از اقدام به خرید داکت اسپلیت یا یک وسیله گرمایشی چند نکته اساسی برای ما مطرح می‌شود اول اینکه چه ظرفیتی از دستگاه برای محیط ما مناسب است، دوم اینکه چه برندی و با چه کیفیتی را برای خرید انتخاب کنیم و نکته مهم دیگر این است که چه میزان هزینه اولیه برای خرید داکت اسپیلت باید پرداخت کنیم. 
 در خصوص قیمت اسپلیت‌های کانالی باید بگوییم که پارامترهای مختلفی در مشخص‌شدن قیمت این دستگاه نقش دارد. همچون دیگر تجهیزات صنعتی برند و کشور سازنده، گارانتی و خدمات پس از فروش و نوع متریال بکار رفته در ساخت دستگاه از اصلی‌ترین موارد در تعین قیمت می‌باشد. درعین‌حال در قیمت داکت اسپلیت به‌غیراز این موارد نوع و برند کمپرسور بکار رفته و سیستم اسپلیت معمولی یا اینورتر بودن دستگاه نیز در قیمت‌گذاری بسیار مؤثر است.

لیست قیمت داکت اسپلیت کانالی  و کاتالوگ :

در این قسمت برای اطلاع از حدود ظرفیت دستگاه های اسپیلت، مشخصات و لیست قیمت داکت اسپلیت جدولی را فراهم نموده ایم که شما می توانید با مطالعه آن از ابعاد و اندازه و قیمت این دستگاه تا حدودی آگاه شوید. همچنین برای اطلاع دقیق از تغیرات فنی و دریافت مشخصات نهایی انواع داکت اسپلیت می توانید با کارشناسان شرکت آذین تهویه ارتباط تلفنی برقرار نماید.

چگونه ظرفیت داکت اسپلیت را محاسبه کنیم؟

شاید بعد از تصمیم نهایی شما برای خرید داکت اسپلیت به‌عنوان تجهیزات گرمایشی و سرمایشی منزل یا محل کار خود این سؤال برای شما نیز پیش‌آمده باشد که باتوجه‌به منطقه جغرافیای داکت اسپلیت با چه ظرفیتی برای من مناسب‌تر است. برای پاسخ به این سؤال باید چند نکته اصلی را مدنظر داشته باشید منطقه جغرافیایی، کاربری محلی که قرار است داکت اسپلیت در آن نصب شود و میزان سرمایش و گرمایشی که موردنیاز ما می‌باشد. به طور مثال برای کاربری مسکونی و تجاری در شرایط آب‌وهوای معتدل مانند شهر تهران و کرج به‌ازای هر 30 تا 40 مترمربع با ارتفاع سقف 3 متر می‌توان یک تن تبرید یا 12000 بی تی یو (واحد ظرفیت داکت اسپلیت) در نظر گرفت. 
 یعنی به‌ازای هر مترمربع 400btu/h بر همین اساس برای یک واحد 100 تا 120 متری انتخاب داکت اسپلیت 48000 بی تی یو گزینه خوبی است. یا برای یک واحد آپارتمان 80 متری دستگاه داکت اسپلیت 32000 بی تی یو که باتوجه‌به توضیحات بالا برابر می‌شود با سه تن گزینه مناسب است، البته گاهی اوقات ما نیاز به گرمایش و سرمایش بیشتری دارم و یا پرت و اتلاف انرژی بیش از حد صورت می‌گیرد، در چنین مواردی پیشنهاد می‌شود دستگاه موردنظر را حداقل 10 تا 15 درصد بالاتر از ظرفیت محاسباتی برای خود انتخاب نمایید تا از داکت اسپلیت نصب شده و شرایط دمایی رضایت کافی را داشته باشد.
 همچنین برای کاشانه‌های بالاتر از 120 متر پیشنهاد می‌شود از دو دستگاه داکت اسپلیت کانالی استفاده شود. در آپارتمان‌های 150 تا 200 متری در صورت نیاز می‌توان از دستگاه‌های تک‌فاز با برق 32 و 50 آمپر استفاده کرد و نیازی به داشتن برق سه‌فاز در مکان نمی‌باشد، ولی درصورتی‌که متراژ ساختمان بالاتر از 200 متر باشد طبق گفته کارشناسان و مطابق قوانین شهرداری و اداره برق موظف به اخذ برق سه‌فاز هستید.
 مورد دیگری که در انتخاب اسپلیت کانالی باید مدنظر قرار دهید میزان حجم هوای تولیدی دستگاه است که توسط یونیت داخلی ایجاد می‌شود، به طور متوسط با بت هر یک تن تبرید معادل 400 تا 450 فوت مکعب در دقیقه (400cfm) حجم هوادهی موردنیاز است. البته این مقدار می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد و این مسئله بستگی به سایز و قدرت فن دمنده دستگاه دارد که در صورت حجم هوای کمتر صدای پایین‌تری از دستگاه منتقل می‌شود.
 به شما پیشنهاد می‌کنیم قبل از انتخاب و خرید داکت اسپلیت از تک‌فاز یا سه‌فاز بودن آن مطلع شوید و آمپر مصرفی دستگاه را با آمپر Aکنتور مکان موردنظر مطابقت دهید تا بعد از خرید دچار مشکل نشوید.

بیشتر بخوانید >>>> کوره هوای گرم صنعتی

مهمترین نکات در سرویس و نگهداری داکت اسپلیت کدامند؟ 

معمولاً داکت اسپلیت‌ها دارای کارانتی 18 تا ۲۴ماهه هستند و طی این مدت می‌توانید از خدمات شرکت فروشنده استفاده نمایید و با حداقل هزینه از خدمات تضمین داکت اسپلیت هم بهرمند شوید. ولی گاهی اوقات نیاز است برای عملکرد بهتر دستگاه بطور مرتب و در فواصل زمانی مختلف داکت اسپلیت سرویس شود تا در زمستان و تابستان یونیت داخلی و یونیت خارجی به‌خوبی عمل نمایید. گروه صنعتی آذین تهویه باتوجه‌به تجربه چندین ساله به شما پیشنهاد می‌نماید به طور معمول هر 6 ماه یک‌مرتبه دستگاه خود را سرویس نمایید.
 سرویس و نگهداری داکت اسپلیت شامل موارد مختلفی می‌شود که در زیر به چند نکته اصلی و مهم اشاره می‌نماییم
 1-شستشوی قطعات و فیلترهای داخلی و خارجی
 2-بررسی اتصالات لوله‌های مسی
 3-چک‌کردن عملکرد تمامی قطعات
 4-تست و بررسی فشار و میزان مبرد
 5-بررسی فن یونیت داخلی و خارجی